Tổng thống Putin đã ký quyết định ngừng thực hiện Hiệp ước Vũ khí Hạt nhân Tầm trung (INF); Chủ tịch Kim Jong-un đã về Triều Tiên an toàn, Nga lập tức “mời gọi”; Mỹ kéo dài thời hạn hiệu lực trừng phạt Nga, đưa tên lửa tới Trung Đông v.v…
*Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chính thức ký quyết định ngừng thực hiện Hiệp ước Vũ khí Hạt nhân Tầm trung (INF) với Mỹ, trong đó nghiêm cấm hai nước Mỹ và Nga phát triển các loại tên lửa hạt nhân có tầm bắn trong khoảng 500 đến 5.500km, qua đó đảm bảo an toàn cho Châu Âu. Trước đó mặc dù Nga nhiều lần khẳng định họ tuân thủ chặt chẽ những nội dung trong hiệp ước, song Mỹ cho rằng Nga đang phát triển các loại tên lửa vi phạm INF và tuyên bố ngừng tuân thủ nội dung INF từ ngày 2/2 vừa qua.
*Nói về tin tức trên, Bộ Ngoại giao Mỹ đã bày tỏ sự thất vọng khi Nga chưa thực hiện các bước cần thiết để giữ Hiệp ước INF. Bộ này cho biết Mỹ sẽ chỉ đàm phán với Nga chừng nào các cuộc kiểm tra nhằm đảm bảo “an ninh của Hoa Kỳ và các nước đồng minh” được thực hiện.
*Ở một diễn biến khác, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký quyết định gia hạn hiệu lực các hình thức trừng phạt đối với Nga, được áp dụng từ năm 2014 sau khi bán đảo Crimea sáp nhập vào Nga. Tổng thống Trump khẳng định hành động của Nga đang đe dọa đến an ninh và sự ổn định của Ukraine, cũng như ảnh hưởng xấu đến an ninh và lợi ích của Mỹ. Phía Nga đã cảnh báo về những hậu quả nghiêm trọng của các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và coi đây là “đòn đánh mạnh đối với quan hệ Nga – Mỹ”.
Triều Tiên
*Sau khi kết thúc chuyến thăm chính thức Việt Nam và hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Triều tại Hà Nội, vào ngày 5/3 Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã về đến Bình Nhưỡng. Mặc dù cuộc gặp mặt Trump – Kim lần hai đã không dẫn đến một thỏa thuận nào giữa hai nước, song cả hai nước đều khẳng định sự kiện này đã diễn ra thành công. Trong khi đó, Nga bày tỏ niềm tin rằng ông Kim sẽ đến thăm thủ đô Moscow trong tương lai gần nhất để thảo luận về nhiều vấn đề khác nhau trên thế giới.
*Đại sứ Nga tại Mỹ khẳng định rằng Moscow “coi Triều Tiên là một quốc gia phi hạt nhân”, đồng thời bày tỏ mong muốn hợp tác với Mỹ để giúp thực thi tiến trình phi hạt nhân hóa. Do bất đồng quan điểm về lệnh cấm vận, hai nhà lãnh đạo Mỹ – Triều đã không thể tìm được tiếng nói chung và hội nghị kết thúc mà không đạt được kết quả nào.
Mỹ
*Mỹ đã chính thức triển khai hệ thống phòng không tầm cao THAAD đến Israel và sẽ bố trí chúng tại khu vực phía nam của đất nước. Đây là lần đầu tiên hệ thống này xuất hiện ở khu vực Trung Đông và quân đội Mỹ cho biết quyết định này là nâng cao khả năng phòng không của Israel và “chứng minh cam kết lâu dài của Mỹ là đảm bảo an ninh khu vực cho Israel”. Động thái này diễn ra trong lúc căng thẳng Trung Đông vẫn còn rất nóng, khi Israel và Iran liên tục chỉ trích và đe dọa nhau.
*Tổng thống Trump đã quyết định hủy bỏ các chế độ ưu đãi thương mại đối với hai nước Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ, những đồng minh quan trọng đối với Washington. Lý do được đưa ra là bởi hai quốc gia này không còn tuân thủ những tiêu chí mà Mỹ đề ra. Ấn Độ đã áp dụng nhiều rào cản thương mại, “gây ra những tác động tiêu cực và nghiêm trọng” đối với hoạt động thương mại Mỹ, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ đã “phát triển đầy đủ về mặt kinh tế”.
Trung Quốc
*Trung Quốc vẫn tiếp tục đẩy mạnh chi tiêu quân sự trong năm 2019, khi họ chi ra 177,6 tỉ USD cho mục đích này (tăng 7,5% so với năm 2018). Tuy nhiên kinh tế nước này được dự báo sẽ tăng trưởng chững lại khi tỉ lệ tăng GDP trong năm nay được dự báo sẽ chỉ đạt mức từ 6 đến 6,5%, thấp hơn so với tỉ lệ tăng trưởng vốn đã thấp của năm ngoái là 6,6%.
Ukraine
*Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev mới đây đã phát biểu rằng đường ống dẫn khí đốt Dòng chảy Phương Bắc 2 “sẽ chỉ đảm bảo cung cấp một phần kim ngạch nhập khẩu theo nhu cầu của EU” và rằng Nga sẽ tiếp tục vận chuyển khí đốt thông qua đường ống của Ukraine trong một số điều kiện nhất định. Ông Medvedev cũng khẳng định Châu Âu sẽ là “đối tác tiêu thụ khí đốt lớn của Nga” trong bối cảnh khu vực này đang có nhiều lựa chọn hơn trong ngành năng lượng.
